Zawód notariusza bez tajemnic

W przepisach polskiego prawa notariat jest definiowany jako zawód zaufania publicznego o szczególnym charakterze. Dokonując próby jego charakterystyki warto przy tym pamiętać, że jest to również jedna z najstarszych profesji prawniczych. Najbardziej interesującym przepisem prawnym z punktu widzenia notariusza wydaje się być Prawo o notariacie, warto jednak mieć na uwadze i to, że duże znaczenie ma Kodeks etyki zawodowej notariusza z roku 1997.

Tu warto wspomnieć o tym, że od notariuszy nie oczekuje się jedynie tego, że będą wykonywać swoje obowiązki zgodnie z obowiązującymi ich przepisami. Przewiduje się również, że ich praca będzie rzetelna oraz bezstronna. To właśnie indywidualne podejście do każdej sprawy jest gwarancją tego, że w przyszłości klient korzystający z usług notariusza nie będzie miał problemów. Oczywiście, nie da się wykluczyć naruszeń, te jednak pozwalają na pociągnięcie notariusza do odpowiedzialności dyscyplinarnej. W skrajnych przypadkach osoba taka może zostać nawet wykluczona z samorządu tracąc przez to prawo do wykonywania zawodu.

Lista zasad, jakie obowiązują notariusza jest dość długa i obejmuje między innymi: rzetelność, uczciwość, niezależność, bezstronność, a także zachowanie tajemnicy zawodowej. Przepisy stanowią też, że samą swoją postawą oraz działaniem notariusz powinien dawać dobre świadectwo zawodowe pamiętając, jak ważna jest powaga, honor oraz godność wykonywanego przez niego zawodu. I choć musi dbać o to, aby jego własne działania były etyczne, nakłada się na niego również obowiązek dbania o to, aby zasady etyki były przestrzegane także przez innych członków środowiska zawodowego, którego jest częścią. Od notariusza oczekuje się również, że będzie rozwijać swoją wiedzę zawodową po to, aby podnosić jakość swoich usług, zakłada się przy tym, że będzie on starał się zachować równowagę pomiędzy statusem wolnego zawodu, a publicznym charakterem powierzonych mu działań. Dokonywanie czynności zawodowych powinno być zresztą nie tylko zgodne z prawem, ale również w oparciu o najlepszą wolę i wiedzy i z należytą starannością. I choć zgodność z prawem jest najważniejszym obowiązkiem notariusza, wcale nie wyklucza ona odpowiedzialności dyscyplinarnej w sytuacji, w której doszło do naruszenia etyki zawodowej.

Warto pamiętać też o tym, że notariusz otrzymuje wynagrodzenie i poza nim nie wolno mu uzyskiwać żadnych innych korzyści wynikających ze spraw będących przedmiotem podejmowanych przez niego czynności. Nie ma też prawa do tego, aby, w związku z czynnościami notarialnymi, wynagradzał te osoby, które nie są zatrudnione w kancelarii. Nie może też uzyskiwać od nich żadnych dodatkowych korzyści. Może przy tym prowadzić kancelarię jedynie w jednym lokalu w tej miejscowości, w której jej siedziba została wyznaczona przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Kolejnym wymogiem, z którego istnienia należy zdawać sobie sprawę jest ten, który mówi o obowiązku stosowania przez notariusza rozwiązań prawnych odpowiadających woli klienta. I tu jednak pojawia się zastrzeżenie, dążenie do spełniania woli klienta nie może być bowiem postrzegane jako usprawiedliwienie praktyki polegającej na omijaniu prawa. I choć staje po stronie reprezentowanej przez siebie strony, przepisy prawa zobowiązują go również do zachowania wierności wobec Państwa. Dokonanie czynności nie jest zatem definiowane wyłącznie jako prawo, ale i obowiązek ciążący na notariuszu. Jego obowiązkiem jest też dbanie o zachowanie tajemnicy zawodowej.