•   Środa, 6 listopada 2024
Akt notarialny

Próba definicji aktu notarialnego

Gdy sięgniemy po kodeks cywilny, możemy być zaskoczeni. Okazuje się, że wcale nie definiuje on tego, czym jest akt notarialny, a przy tym nie wspomina o jego formach. Owszem, w dziale III odnajdziemy zapisy o formach czynności prawnych, akt notarialny pojawia się w nim jednak jako inna forma szczególna i jako forma szczególna.

Bardziej pomocna jest ustawa Prawo o notariacie, wynika z niej bowiem, że notariusze mają za zadanie opracowanie aktu wtedy, gdy wymaga tego przepis prawa lub strony wyrażają taką właśnie wolę. W ustawie pojawia się też definicja aktu notarialnego opisywanego jako dokument urzędowy, który potwierdza wyrażenie woli. Polski system prawny zakłada też zastosowanie formy aktu notarialnego po to, aby niektóre czynności prawne mogły zostać uznane za ważne.

Forma aktu notarialnego

Kolejny problem napotykamy w momencie, w którym zastanawiamy się nad formą aktu notarialnego, po raz kolejny okazuje się bowiem, że w przepisach nie jest ona wcale określona w sposób jednoznaczny. Jeśli czynność prawna ma być ważna, często konieczne staje się przygotowanie aktu notarialnego, który jest zgodny z prawem. Za przygotowanie takiego dokumentu odpowiedzialność ponosi notariusz. To on sporządza akt i odpowiada za jego redakcję tak pod względem koncepcji prawnej, jak i zgodności z wolą wyrażoną przez strony.

Oczywiście, tak język, jak i forma aktu odbiegają od tego, czego używamy w życiu codziennym. Nie dzieje się tak jednak przez przypadek. Akt notarialny ma wykluczać jakiekolwiek niejasności, które mogą się pojawić. Po jego sporządzeniu konieczne staje się odczytanie go stronom. Te ostatnie nie muszą przy tym ograniczać się do wysłuchania odczytu. Jeśli jego treść budzi ich niejasności, mogą wnieść zastrzeżenia, w oparciu o które dokument zostaje poprawiony.

Sporządzenie aktu notarialnego

Kto może sporządzić akt notarialny?

Akt notarialny jest dokumentem szczególnym i tylko notariusz będący osobą zaufania publicznego może zająć się jego przygotowaniem. Prawo czyni wyjątek jedynie dla polskiego konsula, należy jednak pamiętać, że dzieje się tak bardzo rzadko i jedynie przy zaistnieniu szczególnych okoliczności.

Kto może być stroną aktu notarialnego?

Akt notarialny ma swoje strony. Są nimi osoby, które dysponują zdolnością do czynności prawnych. Jeszcze przez przystąpieniem do swojej pracy notariusz powinien stwierdzić tożsamość osób, które biorą udział w czynnościach. Tu konieczne jest przedstawienie dokumentów, o istnieniu których wspomina polskie prawo. Czasem nie można przedstawić dokumentów takich, jak dowód osobisty lub paszport, strona przedstawia więc inne dokumenty ze zdjęciem, a jej tożsamość jest potwierdzana przez świadków. Czytaj więcej o aktach notarialnych na stronie krakowskinotariusz.pl >>

Pewne kontrowersje budzi też to, kiedy należy przyjąć formę aktu notarialnego. Tak naprawdę, jest ona dopuszczalna dla każdej umowy, jaką zawieramy, kluczowe znaczenie ma przy tym wola stron. Umowa w formie aktu notarialnego pozwala nam na pewność, że w momencie złamania jej postanowień nie zostaniemy pozbawieni prawa do dochodzenia naszych racji przed sądem. Pewne umowy mogą być przy tym uznawane za ważne jedynie wówczas, gdy mają one formę aktu notarialnego, a ustawodawca szczegółowo je wymienia.

Zobacz również