Zasady współżycia społecznego z perspektywy notariusza

Jedno z ciekawszych zagadnień rozstrzyganych przez Sąd Najwyższy dotyczy tego, czy rejenci mają prawo oceniać to, czy dana umowa jest sprzeczna z zasadami współżycia społecznego, a tym samym również odmawiać klientom podpisania aktu. Obecnie notariusz nie może dokonywać tych czynności notarialnych, które mają związek nie tylko z nim samym, ale również ze współmałżonkiem, krewnymi i powinowatymi oraz tymi osobami, którymi się opiekuje. Pomysł rozszerzenia tego zakresu nie wszystkim się podoba, nie każdy uważa bowiem, że zadania notariusza powinny zostać uzupełnione o nakaz uczenia moralności odwiedzających go klientów.

Rola notariusza nie polega bowiem na rozstrzygnięciu, czy mamy do czynienia z czynnością zgodną, czy też może sprzeczną z zasadami współżycia społecznego, mówimy bowiem o zadaniu, którego realizacja jest wykonywana przez sądy. Kwestia sporna wynika z artykułu 81 Prawa o notariacie. Znajduje się w nim zapis mówiący o tym, że notariusz odmówi dokonania tej czynności, która jest sprzeczna z prawem. Sąd Najwyższy może jednak rozszerzyć interpretację przepisu, co wiązałoby się ze stosowaniem dodatkowego kryterium oceny umów.